Iedereen die weleens in Oostenrijk is geweest is er wel bekend mee, de lederhosen. De bekende klederdracht is overal in het land terug te vinden, van de gastheer in het hotel tot boer op het land. In de dorpen en steden zijn veel winkels waar je de traditionele Oostenrijkse klederdracht kunt kopen, maar waarom dragen die Oostenrijkers eigenlijk een lederhosen? Waar bijna ieder land zijn eigen klederdracht heeft overtreft bijna niemand de populariteit van de Oostenrijkse leren broek. Nu vraag je je vast af, wat is nou eigenlijk de geschiedenis van de lederhosen en wanneer dragen Oostenrijkers deze leren broek? Daar geven we je in dit blog uitgebreid antwoord op.
De historie van de deze leren driekwartbroeken gaat terug naar heel lang geleden. Zelfs de welbekende gletsjermummie Ötzi droeg toen hij gevonden werd al een soort lederhosen. Destijds waren het meer een soort beenkappen, vergelijkbaar met de broeken die de Indianen vroeger droegen. In de tijd van de aristocratische heerschappij droegen de hogere klassen broeken gemaakt van de huid van gems, hert of ree. Terwijl de broeken van het 'normale volk' gemaakt waren van geiten-, schapen- of varkensleer. De lederhosen was goede stevige werkkleding die gemakkelijk schoon kon worden gemaakt, ideaal voor de boeren van die tijd.
Het type leer was niet het enige wat de lederhosen de verschillende sociale klassen deed onderscheiden, ook het model van de broek was een indicator. Voor de 15e eeuw droegen boeren leren beenwarmers, die vast werden gemaakt aan een normale broek. Daarentegen droegen de heren van stand bolvormige kortere broeken. Hierbij diende het schaamkapsel (ook wel bekend als het ‘flapje’ op de lederhosen) als verpakking van het mannelijke geslacht en sexappeal. Het was aan de broek dus duidelijk zichtbaar tot welke klasse iemand behoorde.
Pas rond het jaar 1800 ontstond de lederhosen zoals wij die vandaag kennen. In een tijd van romantiek en volkspoëzie, neem de sprookjes van Grimm, werden de Alpen bekend en was er opeens interesse in het leven van de boer. Met de support van de Habsburgers van Oostenrijk-Hongarije en de Wittelbachs uit Beieren wilden deze beweging het nationale sentiment aanwakkeren door middel van de lederhosen. De leren broeken werden een nieuw jasje ingeblazen en versierd met stiksels en ornamenten.
Na de Eerste wereldoorlog kwam het Alpentoerisme in opkomst. De lederhosen ging van kledij voor de Oostenrijkers, naar een outfit voor zomergasten. Alle toeristen wilden in de zogenaamde ‘Sepplhose’ rondlopen. Het is geen toeval dat regio’s zoals het Salzkammergut van de Habsburgers, het Miesbachdistrict van de Wittelsbachdynastie of Salzburg, het centrum van de festivalverenigingen, nog steeds kerngebieden van Dirndl en Lederhosen zijn. Tegenwoordig trekken mensen van over de wereld naar deze streken om de klederdracht van de plaatselijke bevolking de bewonderen.
Er valt veel informatie te halen uit een echte lederhosen. Wanneer je vanaf dichtbij kijkt zijn er kleine details te zien die je van alles kunnen vertellen over de afkomst van de broek. Iemand uit Beieren herken je aan een dik groen borduurwerk van vlas, terwijl de Oostenrijker zijn lederhosen versiert met wat meer ingetogen borduurwerk in reliëf. In de gebieden van de Donau, de Inn en in de streek van Salzburg heeft men dan weer een achterstuk genaaid met een plaatnaad, versierd met prachtig reliëfborduurwerk. De naad is vermoedelijk gemaakt voor de mensen te paard, want pas in het zadel komen de functie en de versiering van de plaatnaad goed tot zijn recht. Dit zijn echter maar een paar voorbeelden van tal van kleine details die te vinden zijn op de lederhosen, allemaal met een eigen verhaal.
Als het jou ook wel wat lijkt om zo'n lederhosen te dragen, kan je op verschillende locaties terecht. In veel Oostenrijkse en Zuid-Duitse dorpen en steden vind je de echte traditionele winkels. Een belangrijke tip: let er op dat je de broek niet te groot koopt, het leer rekt nog uit. Ga ervan uit dat het leer bij de heup zo’n 2 tot 3 centimeter rekt en bij de bovenbenen 3 tot 5 cm. Een goede test is om te gaan zitten met de broek aan. Kan dit, maar voel je wel nog druk om je middel? Dan zit de lederhosen goed! Een andere optie is om er online een aan te schaffen. De Lidl biedt bijvoorbeeld een heel leuk betaalbaar alternatief.
Volgens de traditie mag de lederhosen in principe het hele jaar door gedragen worden. In Oostenrijk of Zuid-Duitsland zal je dus regelmatig iemand over straat in een lederhosen zien lopen. Vooral tijdens belangrijke gelegenheden en tijdens grote feesten als het welbekende Oktoberfest is het nog steeds heel gewoon. Je wordt er misschien zelfs een beetje op aangekeken als je het niet doet. Schaam je dus vooral niet en draag de lederhosen wanneer jij wilt!
Miranda is dol op de Alpen en is hier ook regelmatig te vinden. Zowel in de zomer als in de winter. De perfecte vakantie bestaat voor haar uit bergen, water, actie, relaxen, een goed boek en heerlijk eten. Haar avonturen op het water, de mountainbike, de motor of te voet deelt ze in haar blogs.
