Blaren zijn niet alleen pijnlijk, maar ze kunnen ook je wandeltochten een stuk minder aangenaam maken. Maar wat als er één simpele truc was om blaren tijdens het wandelen te voorkomen?
Zet tien wandelaars boven op een berg en vraag hen wat je moet doen tegen blaren? Grote kans dat je tien verschillende antwoorden krijgt. Over één ding zullen ze het eens zijn: droge sokken en goed ingelopen schoenen. Maar hoe je blaren precies voorkomt en hoe je ze echt moet behandelen? Daar komen de meeste buitensporters niet snel uit.
Dat is niet gek, want er bestaat verbazend weinig wetenschappelijk onderzoek over blaren op de voet. Zelfs op een simpele vraag als ‘moet je een blaar doorprikken of niet?’ is geen eenduidig antwoord te vinden.
Dat laatste ontdekte huisarts Rinske van de Goor toen ze de Nijmeegse vierdaagse van 2023 liep. De vierdaagse die al snel te boek stond als de blaar-daagse. Vrijwilligers van het Rode Kruis voerden bijna vijfduizend blaarbehandelingen uit. Ruim vierduizend lopers vielen uit, merendeels door blaren. Wat Van de Goor opviel was hoe veel verschillende meningen ze onderweg hoorde over het behandelen van blaren.
Van de Goor schreef er een column over in de Volkskrant. En om die even samen te vatten, waren dit de punten van discussie: je voeten insmeren met vet, talkpoeder gebruiken of juist niet? En of je je sokken halverwege de dag moest wisselen of juist niet. En het al dan niet doorprikken van blaren. En of je die dan met een klein gaatje moest doorprikken of gelijk het hele blaardak moest verwijderen. Volgens de huisarts was er één oplossing die de meeste bijval kreeg: Loperswol (ook bekend als antidruk wol, loopwol, voetwol of gewoon als schapenwol voor de voet). Of om het in Van de Goors woorden te zeggen: ‘Werkt eenvoudig: je neemt een flinke pluk wol en frunnikt die in de sokken op de blaargevoelige plekken. Tijdens het lopen verdeelt de wol de druk.’
Een van de weinige uitgebreide wetenschappelijke bronnen over blaren is de Engelstalige site www.blister-prevention.com. Lange-afstandsloper Jim schreef er over zijn onderzoek naar Loperswol, dat in Australië en Nieuw-Zeeland razend populair is onder de naam Hiker’s Wool. Hij probeerde verschillende soorten schapenwol uit en kwam tot de conclusie dat merinowol te zacht was en daardoor minder geschikt. ‘Je hebt er meer van nodig, waardoor het minder comfortabel loopt’. Hij gebruikte wol die gewassen was en waar later lanoline (wolvet) aan was toegevoegd. En kwam uiteindelijk tot de conclusie dat ongewassen, met de hand schoongemaakte, ruwe schapenwol het beste werkte om blaren te voorkomen.
Max Wohlgemuth Kitslaar ontdekte Loperswol toen hij in het voorjaar van 2023 een wandeltocht van 200 kilometer naar Rome maakte met een groep vrienden. Vlak voor vertrek had de oppas van zijn kinderen hem een pluk onbewerkte schapenwol meegegeven met de woorden: ‘stop dit in je sok, dan krijg je geen blaren.’
Onderweg deelde hij plukjes wol uit aan andere wandelaars en al lopend door Italië ontdekten ze dat de loperswol echt goed werkte. Manon Sikkel, kinderboekenschrijfster, was een van de wandelaars. ‘Waarom verkoop je die wol niet in kleine zakjes?’ vroeg ze, terwijl Max aan iedereen wol uitdeelde tijdens het wandelen.
Inmiddels is het ruim een half jaar later en hebben ze samen een handel in Loperswol met een website in Nederland (lopenzonderblaren.nl), België (lopenzonderblaren.be) en Frankrijk (randoconfort.fr). Manon: ‘Ik ben een fanatieke loper. Ik heb tochten gemaakt door de Pyreneën, de Wicklow Mountains en de Alpen, maar als iemand mij toen had gezegd dat ik een handeltje in wol zou beginnen, had ik ze niet geloofd. Maar soms komt er iets op je pad (pun intended, zeggen de Engelsen dan) dat te mooi is om te laten liggen.’
Het gebruik van Loperswol is eenvoudig. Plaats een pluk loperswol tussen je tenen, op gevoelige plekken waar wrijving dreigt te ontstaan, of verdeel een laagje over de hele voetzool voordat je je sokken en schoenen aantrekt. De wol past zich aan de contouren van je voeten aan en blijft op zijn plaats tijdens je bergtocht. Een pluk wol gaat ongeveer twee dagen mee. Dan is de lanoline (wolvet) helemaal opgenomen door je huid en gaan de vezels vervilten. De wol is 100% biologisch en breekt snel af, dus je kunt het, anders dan blarenpleisters, met een gerust hart achterlaten in de natuur. Een zakje wol blijft ongeveer een jaar goed en gaat zo’n tien dagen mee op een wandeling. Wel donker en droog bewaren. Wat wel belangrijk is, dat als je toch een blaar krijgt en die open prikt, je nooit schapenwol op de open wond mag doen. Loperswol is geen geneesmiddel, maar vooral een hulpmiddel om blaren te voorkomen en drukpunten te verlichten. Ook ideaal om je nieuwe bergschoenen mee in te lopen trouwens!
Door: Manon Sikkel
